
پیشگیری به موقع از تکرار تراژدی غمبار در آتشسوختن طبیعت، مزارع و مراتع و جنگلهای استان فارس مهمترین مطالبه مردم، رسانه و حامیان طبیعت از متولیان امر در استان فارس است که انتظار میرود قبل از وقوع آتشسوزیها وارد میدان عمل شده و علاج واقعه قبل از وقوع را نصب العین قرار دهند.
به گزارش هفتمین دوره کنفرانس بین المللی فناوری اطلاعات و دانش از شیراز، آتش سوزی یا حریق یکی از قدیمی ترین بلایایی است که میتواند در مدت زمانی کوتاه خسارتهای جبران ناپذیری به طبیعت از جمله جنگل ها و مراتع، وارد نماید.
این بلا که به صورت طبیعی یا غیر طبیعی و با دخالت عمد یا غیر عمد عوامل مختلف به وقوع میپیوندد، یکی از مهمترین و خطرناک ترین عوامل نابودی جنگلها، مزارع و مراتع، به ویژه در فصول گرم و خشک سال که علوفه و برگ کف جنگلها و مراتع بر روی هم انباشته و خشک شده است، میباشد.
بررسی دلایل آتش سوزی های سالهای اخیر در مناطق مختلف کشور و به طور خاص استان فارس، نشان داده است؛ دو مقصر اصلی آتش سوزی جنگل ها و مراتع، انسان و افزایش دما است.
بنابر گزارشهای اعلام شده و نظر کارشناسان، سهم انسان در آتش سوزیهای عمد و غیرعمدی که تا کنون منجر به نابودی بخش زیادی از منابع طبیعی استان پهناور فارس شده است 80 درصد است.
از مهمترین دلایل دیگر حریق در جنگل ها و مراتع، به ویژه در نقاط گرمسیری استان، افزایش دمای هوا است؛ چرا که هر یک درجه افزایش دما 17 درصد نیاز آبی را افزایش می دهد که این موضوع با توجه به شرایط اقلیمی نیمه خشک بخشهایی از استان، وضعیت را حساستر میکند.
به طور کلی و همانطور که در ابتدای این نوشتار و گزارشهای قبل نیز اشاره شد، علل آتش سوزی ها را می توان به دو دسته عوامل غیر انسانی یا طبیعی مانند: صائقه و رعد و برق و … و عوامل انسانی یا غیر طبیعی که عمدی یا غیر عمدی رخ میدهد، تقسیم کرد.
بر اساس گزارشهای ارسالی سمنها و گروههای مردمی حامیان طبیعت و فعالان محیط زیست، مهمترین دلایل آتش سوزیهای عمدی در استان فارس عبارت است از: ایجاد فضا برای فعالیت های ساختمانی، کشاورزی و دامپروری، اختلافات قومی و محلی که منجر به آتش زدن جنگل، مرتع یا باغ می شود، فعالیت اشرار و قاچاقچیان چوب و ذغال، اقدام عمدی تعدادی از مردم که منافع آنها در تعارض با منابع طبیعی است که جای بحث و بررسی فراوان دارد و تبدیل اراضی جنگلی به زراعت دیم از طریق آتش زدن درختان.
مهمترین دلایل غیر عمدی نیز عبارتاند از: خاموش نکردن آتش توسط رهگذران زمانی که به مقصد تفریح یا مسافرت صورت میگیرد. پرت کردن ته سیگار یا کبریت خاموش نشده در کنار جاده های مجاور جنگل و یا عبور موتور سیکلت ها و خروج جرقه از لوله اگزوز آنها در فصول خشک سال و یا انداختن قوطی کنسرو یا ته شیشه و بطری و انعکاس نور و ذره بینی شدن و در نهایت رخ دادن آتش سوزی.
بیش از 95% آتش سوزیهای حادث شده در جنگلها و مراتع استان فارس عامل انسانی دارد و چه بسا اکثر آنها غیر عمدی و در اثر بی احتیاطی و بی اطلاعی افراد ایجاد میگردد.